نگهداری و تعمیرات جرثقیل سقفی 5 تنی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا خرابی یا عملکرد نادرست آن می‌تواند منجر به حوادث جدی، توقف تولید و هزینه‌های سنگین شود. در ادامه، برنامه‌های پیشگیرانه و اقدامات ضروری برای نگهداری و تعمیرات این جرثقیل را بررسی می‌کنیم.

1. نگهداری پیشگیرانه (PM – Preventive Maintenance)

الف) بازرسی روزانه (قبل از استفاده)

•  بررسی سیم بکسل/زنجیر: ترک، ساییدگی یا پیچش غیرعادی.
•  مشخصات ترمزها: عملکرد صحیح ترمزهای الکتریکی و مکانیکی.
•  کنترل سیستم الکتریکی: اتصالات سیم‌ها، کلیدهای اضطراری و ریموت کنترل.
•  روغن‌کاری اجزای متحرک: مانند چرخ‌دنده‌ها، یاتاقان‌ها و بلبرینگ‌ها.
• بیشتر بدانید: شرکت اسکلت فلزی

ب) بازرسی ماهانه

•  بررسی موتور و گیربکس: نشتی روغن، لرزش یا صدای غیرعادی.
•  کنترل ریل و چرخ‌ها: سایش ریل، ترک در چرخ‌ها و تنظیم بودن مسیر حرکت.
•  تست سیستم ایمنی: عملکرد صحیح لودسل (محدودکننده بار) و سوئیچ‌های حدی.
• بیشتر بدانید: اسکلت فلزی پیچ و مهره اصفهان

ج) بازرسی سالانه (توسط تکنسین متخصص)

•  اندازه‌گیری فرسودگی اجزای اصلی (تیر جرثقیل، اتصالات، سیستم بالابر).
•  تست غیرمخرب (NDT) برای تشخیص ترک‌های پنهان در سازه.
•  کالیبراسیون سیستم‌های اندازه‌گیری بار (در صورت وجود لودسل).

بیشتر بدانید: نقشه ساخت جرثقیل بازویی

2. تعمیرات رایج جرثقیل 5 تنی

الف) مشکلات مکانیکی

• خرابی چرخ‌ها یا ریل: سایش بیش از حد، ترک یا ناهمواری → تعویض چرخ یا تراشکاری ریل.
• مشکل در سیستم بالابر: پاره شدن سیم بکسل، خرابی درام (Drum) یا قلاب → تعویض قطعات فرسوده.
• خرابی گیربکس: نشتی روغن، دندانه‌های شکسته → تعمیر یا تعویض گیربکس.
• بیشتر بدانید: فروش جرثقیل سقفی

ب) مشکلات الکتریکی

• سوختن موتور الکتریکی: ناشی از اضافه بار یا نوسان برق → سیم‌پیچی مجدد یا تعویض موتور.
• خرابی کنترل‌رها: اختلال در حرکت طولی/عرضی → تعویض بردهای الکترونیکی.
• مشکل در سیستم کنترل از راه دور: قطع و وصل شدن سیگنال → بررسی باتری و آنتن.
• بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی سوله

ج) مشکلات سازه‌ای

• ترک در تیر اصلی: نیاز به جوشکاری تخصصی یا تعویض بخش آسیب‌دیده.
• خم شدن تیر جرثقیل: ناشی از بارگذاری نادرست → تقویت سازه یا تعویض.

بیشتر بدانید: قیمت جرثقیل سقفی دو پل

3. نکات ایمنی در تعمیرات جرثقیل

•  قفل کردن سیستم برق (LOTO – Lock Out Tag Out) قبل از شروع تعمیرات.
•  استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (کلاه ایمنی، دستکش، هارنس).
•  عدم بارگذاری روی جرثقیل در حال تعمیر.
• بهتر است بدانید: شرکت اسکلت فلزی
•  استفاده از جرثقیل یدکی یا تجهیزات کمکی در زمان تعمیرات اساسی.

4. هزینه‌های نگهداری و تعمیرات

• هزینه نگهداری پیشگیرانه: حدود 1% تا 3% قیمت جرثقیل در سال.
• تعویض سیم بکسل/زنجیر: بسته به متراژ و کیفیت، از 10 تا 50 میلیون تومان.
• بیشتر بدانید: ساخت جرثقیل سقفی
• تعمیر موتور یا گیربکس: از 50 تا 200 میلیون تومان (بسته به برند و نوع خرابی).
• بازسازی سازه‌ای: در صورت ترک یا خم شدگی، ممکن است به صدها میلیون تومان هزینه نیاز داشته باشد.
• بهتر است بدانید: جرثقیل سقفی دو پل

5. توصیه‌های نهایی

•  ثبت تاریخچه تعمیرات و بازرسی‌ها برای پیگیری مشکلات تکرارشونده.
•  استفاده از قطعات اورجینال (به‌ویژه در موتور و سیستم کنترل).
• بیشتر بدانید: جرثقیل دروازه ای
•  آموزش اپراتورها و تکنسین‌ها طبق استانداردهای ISO 4309 (برای جرثقیل‌ها).

اگر جرثقیل شما علائم هشداردهنده مانند لرزش غیرعادی، صدای ناهنجار یا کاهش عملکرد دارد، بلافاصله آن را از سرویس خارج کرده و بررسی فنی انجام دهید. 

بیشتر بدانید: شرکت جرثقیل سقفی

قطعات یدکی جرثقیل 5 تن سقفی

قطعات یدکی جرثقیل سقفی ۵ تنی بسته به نوع طراحی (تک پل یا دو پل)، برند سازنده و شرایط کاری ممکن است متفاوت باشد، اما به طور کلی مهم‌ترین قطعاتی که ممکن است نیاز به تعویض یا نگهداری داشته باشند عبارتند از:

• بهتر است بدانید: قیمت جرثقیل سقفی

۱. قطعات اصلی سیستم بالابر (Hoisting System)

• موتور الکتریکی بالابر (Hoist Motor)
• گیربکس بالابر (Hoist Gearbox)
• درام (قلاب پیچی) (Drum)
• سیم بکسل جرثقیل (Wire Rope)
• قلاب جرثقیل (قلاب بارگیر) (Hook Block)
• غلتک‌های راهنمای سیم بکسل (Sheaves & Pulleys)
• ترمز بالابر (Hoist Brake)

۲. قطعات سیستم حرکت عرضی (Trolley)

• موتور حرکت ترولی (Trolley Motor)
• چرخ‌های ترولی (Trolley Wheels)
• راهنماهای ترولی (Trolley Guides)
• گیربکس ترولی (Trolley Gearbox)
• بیشتر بدانید: اجرای سازه های فلزی

۳. قطعات سیستم حرکت طولی (Bridge)

• موتورهای حرکت پل (Bridge Motors)
• چرخ‌های پل جرثقیل (Bridge Wheels)
• ریل جرثقیل (Runway Rail)
• بافرهای ضربه‌گیر (Buffers & Bumpers)

۴. سیستم‌های الکتریکی و کنترل

• تابلو برق کنترل (Control Panel)
• کلیدهای محدودکننده حرکت (Limit Switches)
• ریموت کنترل (بی‌سیم یا کابلی) (Remote Control)
• کابل‌های برق و سیگنال (Power & Control Cables)
• بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی سوله

۵. قطعات ایمنی

• لودسل (محدودکننده بار) (Load Cell)
• آنتی‌بلاک (حفاظت اضافه‌بار) (Anti-Block System)
• آژیر و چراغ هشدار (Alarm & Warning Lights)
• بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی دماگ

۶. قطعات مکانیکی و اتصالات

• یاتاقان‌ها (بلبرینگ‌ها) (Bearings)
• کوپلینگ‌ها (Couplings)
• پیچ و مهره‌های اتصالی (Bolts & Nuts)

بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی تک پل آویز

نکات مهم در تهیه قطعات یدکی جرثقیل ۵ تنی:

1. سازگاری قطعات با مدل جرثقیل:
   • قطعات باید دقیقاً متناسب با مدل و برند جرثقیل (مثل Demag, Konecranes, ABUS یا سازندگان ایرانی) انتخاب شوند.
2. استفاده از قطعات اورجینال یا باکیفیت:
   • برخی قطعات مانند موتورها، گیربکس‌ها و سیم بکسل بهتر است اورجینال باشند تا از خرابی زودرس جلوگیری شود.
3. دسترسی به قطعات در بازار ایران:
   • برخی قطعات مانند سیم بکسل، یاتاقان و ترمزها در ایران تولید می‌شوند.
   • قطعات الکترونیکی مانند کنترل‌پنل ممکن است نیاز به واردات داشته باشند.
4. هزینه تقریبی برخی قطعات:
   • سیم بکسل ۵ تنی: ۱۰ تا ۳۰ میلیون تومان (بسته به طول و کیفیت).
   • موتور بالابر (۵ تن): ۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان (بسته به برند).
   • قلاب استاندارد ۵ تنی: ۱۵ تا ۵۰ میلیون تومان.
   • ترمز الکترومکانیکی: ۲۰ تا ۸۰ میلیون تومان.
5. تعمیر یا تعویض؟
   • برخی قطعات مانند گیربکس ممکن است قابل تعمیر باشند.
   • قطعاتی مانند سیم بکسل باید حتماً تعویض شوند.

بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی در اصفهان

جمع‌بندی:

• نگهداری مناسب و تعویض به‌موقع قطعات فرسوده، عمر جرثقیل را افزایش می‌دهد.
• بهتر است لیست قطعات یدکی را از شرکت تأمین‌کننده جرثقیل دریافت کنید.
• در صورت نیاز به کمک برای انتخاب قطعات یا عیب‌یابی، می‌توانید مشخصات فنی جرثقیل خود را ارائه دهید تا راهنمایی دقیق‌تری انجام شود.